26.6.09

Noca-Nola | Limburgs ondernemerschap (1)

Leo Moulen uit Kunrade was een ondernemer met een vooruitziende blik: lang voordat Nederland viel voor Coca Cola had hij door dat het drankje wel eens erg populair zou kunnen worden. De frisdrankfabrikant uit het dorpje bij Voerendaal en Heerlen zette begin twintigste eeuw Noca-Nola, "de parel van alle alcoholvrije tafeldranken" en "verfrisschend voor jong en oud", in de markt. En niet onbelangrijk: de schattige naam werd begin jaren twintig wettig gedeponeerd.

Toen Coca Cola aan het einde van de jaren twintig alsnog Nederland wilde veroveren, vonden de Amerikanen d'r Leo Moele (in het Limburgs moet je de achternaam uitspreken met een langgerekte oe) op hun weg. Wettig gedeponeerd is wettig gedeponeerd, redeneerde die. De naam Coca-Cola leek volgens Moulen veel te veel op Noca-Nola. De vasthoudende limonademaker kreeg een beetje zijn zin: Coca-Cola kon niet heel Nederland inpalmen. Zuid-Limburg in een straal van vijftig kilometer rond Voerendaal bleef Noca-Nolaland.

Toen Moulen in de jaren dertig zijn limonade in getailleerde flesjes begon te verkopen die verdacht veel op de Coca-Colaflesjes leken, besloten de Amerikanen dat het tijd werd om zich te verlossen van de eigenzinnige limonademaker. Na pittige onderhandelingen streek Moulen op 31 december 1939 de vlag. Zijn limonade verkocht hij voortaan onder de naam Komol. Daar moest Coca-Cola wel de portemonnee voor trekken: Moulen hield 10.000 gulden over aan de deal. Overbodig om te zeggen: dat was toen veel geld.

De limonadefabriek in Kunder, zoals het gehucht in het Limburgs heet, is jaren geleden gesloopt. In een omgevallen boekenkast vond meneer Mazjerang nog het boek Bazen Knuppels Knechten uit 1980, waarin Fons Erens het leven van eenvoudige boeren in Wijnandsrade in het begin van de 20e eeuw beschrijft. De grootvader van Erens, Fon i gen Zon, had er een cafeetje. Hé, wat hangt daar aan de muur?

"Aan de wanden hingen reklame-platen, affiches voor publieke verkopen en een grote slagerskalender met een in karton geperst reliëf van rose hammen en worsten. Van die reklame-platen herinner ik me er een heel duidelijk: in een driehoek een mannenkop met spits gepunte keizer Wilhelm-snor, een wang steunend op de vuist boven een fors gespierde arm. Het was een reklame voor voor Noca-Nola, een of ander limonade-merk, afkomstig uit Kunrade. Of de wereldwijde multinational Coca-Cola iets met die dorpse Noca-Nola van toen te maken kan hebben...?"

Lees hier deel 2 van dit verhaal.